باغ فردوس تهران یکی از باغ‌های زیبای تهران

مجموعه: مكانهاي تاريخي ايران

 

باغ فردوس تهران

باغ فردوس یکی از باغ‌های زیبای تهران به حساب می آید که از دوران قاجار به جا مانده است. این باغ که در اطراف میدان تجریش قرار دارد، به موزه سینما تعلق گرفته شده و با داشتن امکاناتی مانند سالن‌های سینما،کافه و محیطی دلپذیر و سرسبز یکی از محفل هنرمندان و هنردوستان است. چنانچه دوست دارید باغ فردوس را بیشتر بشناسید با ما همراه باشید.

باغ فردوس تهران کجاست؟

باغ فردوس از شمال به میدان تجریش و ابتدای خیابان ولیعصر، از جنوب به بزرگراه مدرس و خیابان فرشته ازشرق به خیابان دربندی و انتهای آفریقا و از غرب به خیابان ولیعصر و پل پارک وی محدود می‌ شود. این محله در تهران قدیم گسترده تر بوده‌است از سوی شمال به پل تجریش از سوی جنوب به پارک وی، از سوی شرق به رودخانه و از سوی غرب به خیابان ولیعصر منتهی شده‌است.

 

تاریخچه باغ فردوس تهران

به فرمان محمدشاه قاجار، در سال ۱۲۶۴ ق، قصری برای او در حوالی تجریش ساخته شد؛ ولی همزمان با بیماری و مرگ او قصر نیمه‌تمام ماند و او در همان قصر نیمه‌تمام به نام محمدیه (در محل محمودیه فعلی) از دنیا رفت.

 

همزمان با ساخت قصر محمدیه، درباریان نزدیک به او هم در همان نزدیکی مبادرت به احداث باغ یا عمارت ییلاقی کردند. از جمله حسینعلی‌خان معیرالممالک باغی بنا کرد که به باغ فردوس معروف گردید.

 

 

عمارت باغ فردوس

عمارت باغ فردوس در دو طبقه به سبک قاجاریه و معروف به گوش فیل ساخته شد. زمین‌های قسمت جنوبی و سراشیبی باغ هم با سنگ‌چین‌هایی به صورت هفت قطعه مسطح و مطبق درآمد و روی هریک از قطعات، استخری با فواره‌های زیاد ساخته شد. استخرها به نوعی ساخته شده بودند که از فواصل دورتر، بزرگ‌تر به نظر می‌آمدند.

 

آنگاه، دوستعلی‌خان نظام‌الدوله، پسر حسین‌علی‌خان، به همت معماران اصفهانی و یزدی، ساختمانی در قسمت جنوبی باغ بنا کرد و نام آن را رشک بهشت قرار داد.

 

پلکان و قسمت های دیگری از ساختمان از مرمر اعلای یزد و دیوارهای داخل اتاق با کاغذهای طلایی برجسته پوشانده شده بود؛ ولی پسرش دوست محمدخان معیرالممالک اعتنای زیادی به باغ و ساختمان آن نکرد و با گذشت زمان ساختمان رو به خرابی رفت تا اندازه ای که سنگ‌های مرمر آن کنده و به عمارت امیریه (مدرسه‌نظام) برده شد.

 

پس از آن مالکیت باغ چند بار دست به دست گردید تا سرانجام در سال ۱۳۱۸ ق، در زمان سلطنت مظفرالدین شاه قاجار، محمدولی‌خان سپهسالار تنکابنی آن را از ورثه امین‌الملک خرید.

 

سپهسالار، علاوه بر به وجود آوردن فواره و استخرهای مطبق، قنات باغ فردوس را هم ترمیم کرد و سر دری با شکوه در مظهر قنات (میدان گاه فعلی باغ فردوس) ساخت؛ اما به علت بدهی به تجارت‌خانه طومانیانس، باغ را به او داد و طومانیانس هم باغ را در ازای بدهی به دولت رضاخان بخشید. سرانجام در سال ۱۳۱۶ ش، وزارت معارف (آموزش و پرورش) آن‌جا را خرید و ساختمان را مرمت و دبیرستان شاپور تجریش را در آن تأسیس کرد.

 

در سال ۱۳۵۰ ساختمان موجود در باغ به مرکز فرهنگی و هنری و نمایشگاهی تبدیل شد و بعد از انقلاب هم در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت.

 

مساحت باغ فردوس ۲۰۰۰۰ متر مربع و طول آن ۲۸۰ متر و شیب آن از شمال غربی به جنوب شرقی است.

 

همین طور، دکتر محمود افشار یزدی در سال ۱۳۱۶، بخشی از باغ و ساختمان داخلی را که حدود ۶۰۰۰ متر مربع بود، خرید و کم کم با خریدن قطعات اطراف، مساحت باغ را به ۱۲۰۰۰ متر مربع رسانید. آنگاه در سال ۱۳۳۷، باغ و ساختمان‌های داخل آن را وقف امور فرهنگی کرد؛ از جمله در سال ۱۳۵۲ بخشی از آن برای استقرار مؤسسه لغت نامه دهخدا و مؤسسه باستان‌شناسی به دانشگاه تهران واگذار شد که هم‌چنان دایر است.

 

 

آشنایی با بخش‌های موزه سینما

در کنار همه زیبا‌یی‌های این عمارت، شاید موزه سینما جذاب‌ترین بخش باغ فردوس باشد. جایی که در آن می‌توان قسمتهای مختلف و مهمی از تاریخ سینمای ایران را دید.

 

تالار آغازگران

تالار اول موزه سینما، تالار آغازگران نام دارد، جایی که نخستین تصاویر تاریخ سینمای ایران و نخستین ابزارهای ساخت فیلم در آن نگهداری می‌شود.

 

تالار معاصران

تالار دوم موزه سینما، تالار معاصران است که در طبقه اول موزه سینما وجود دارد. عکس‌های بیش از 700 سینماگر ایرانی، شاهکارهای طراحی صحنه و لباس فیلم‌های ایرانی در این تالار به نمایش درآمده‌ است.

 

تالار افتخارات و جوایز بین‌الملل

تالار سوم موزه سینما، تالار افتخارات و جوایز بین‌الملل است که در آن جوایز بین‌المللی مثل، نخل طلایی کن، خرس برلین و شیر ونیز قرار دارد. همین طور در این تالار، پوستر همه فیلم‌هایی که به جشنواره‌های فیلم جهانی راه پیدا کرده‌اند قابل دیدن است.

 

تالار دفاع مقدس

تالار چهارم موزه سینما، تالار دفاع مقدس است؛ جایی که تصاویر و پوسترهای فیلم‌های سینمایی دفاع مقدس آرشیو و نگهداری می‌شوند.

 

تالارهای جامانده موزه سینما

تالار سینمای کودک‌ونوجوان، تالار تماشاخانه موزه سینما، تالار صدا و دوبله موزه سینمای ایران، عمارت شاه‌نشین، تالار علی حاتمی، تالار خانه فرهاد و تالار نام‌آوران سینمای ایران از دیگر قسمتهای موزه سینما هستند. در مجموعه 40 هزار عکس از هنرمندان سینمای ایران، 50 هزار جلد نشریه سینمایی، 3 هزار قطعه از مستندات تاریخی و قراردادها، 2500 عدد پوستر فیلم و 4 هزار نمایش‌نامه و فیلم‌نامه در این موزه نگهداری می‌شود. 

 

 

مجسمه‌های باغ فردوس

علاوه بر تمام جذابیت‌هایی که در باغ فردوس خواهید دید، مجسمه‌های زیبایی هم برای تماشا در این باغ وجود دارد. یکی از مجسمه‌ها مربوط به ابوعلی حسن‌ بن حسن هیثم است. این فرد، یک دانشمند بزرگ ایرانی و ملقب به ابن‌ هیثم است! 

 

مجسمه دیگری که در این باغ وجود دارد، یک مجسمه برنزی از سهرودی است و در آخر یک مجسمه نیم‌ تنه از استاد عزت‌الله انتظامی در روبه‌روی موزه سینما توجه شما را به خود جلب خواهد کرد.

 

تصاویر باغ فردوس تهران

 

 

 

 

 

گردآوری: بخش گردشگری بیتوته